معاینه فنی یکی از مهمترین مباحث برای مالکان خودرو محسوب میشود و در سالهای اخیر پلیس راهنمایی رانندگی کشور بتدریج داشتن برگه معاینه فنی خودرو همراه داشتن آن را برای رانندگان الزامی نموده و از تاریخ سوم آذرماه سال 97 نیز اعمال قانون معاینه فنی خودروها توسط کلیه دوربینها در سراسر شهر تهران و متعاقباً سراسر جاده های کشور و مراکز استان ها و شهرهای بزرگ انجام خواهد شد.
از آنجائیکه براساس قوانین و مقررات راهنمایی و رانندگی کشور عدم وجود معاینه فنی خودروها مشمول جریمه می باشد ، لذا در طرح جدید خودروهای فاقد معاینه فنی به وسیله تمامی دوربینهای ثبت تخلفات یعنی دوربینهای نصب شده در تقاطعها، دوربینهای کنترل سرعت، دوربینهای طرح ترافیک و دوربینهای زوج و فرد رصد و فقدان معاینه فنی بعنوان تخلف برای مالکان خودرو ثبت خواهد شد . مطابق قانون ، خودروهای فاقد معاینه فنی ، در صورت تردد روزانه 50 هزار تومان جریمه خواهند شد.
چه خودروهایی باید معاینه فنی داشته باشند؟
الف : خودروهای سبک
چه خودروهایی باید معاینه فنی داشته باشند؟
خودروهای سواری تولید داخل و خودروهای خارجی که سن آنها بیش از 4 سال باشد ملزم به دریافت گواهینامه معاینه فنی هستند. طبق قانون در سال 97 سه گروه خودرو باید برای دریافت معاینه فنی اقدام کنند:
- خودروهای سواری تولید داخل و خارج که سن آنها بیش از ۴ سال باشد؛ ۱۳۹۳ و ماقبل آن
- خودروهای وارداتی سال ۲۰۱۴ و ماقبل آن
- خودروهای عمومی سال ۱۳۹۶ و ما قبل از آن
استعلام معاینه فنی خودرو
به منظور استعلام معاینه فنی خودرو باید به سایت symfa.ir مراجعه نموده و شماره VIN خودرو را که معمولاً روی کارت خودروها قابل مشاهده می باشد ، وارد کرده تا نتیجه استعلام ، نمایش داده شود.
مراحل اخذ معاینه فنی
پذیرش خودرو
1- پذیرش خودرو
در زمان مراجعه به مراکز معاینه فنی ، تصویر پلاک خودرو توسط دوربین پلاک خوان متصل به سامانه کشوری دریافت میشود و همزمان اطلاعات کلی خودرو از ناجا استعلام میشود. همچنین اطلاعات فرد مراجعهکننده مانند نام و نام خانوادگی و شماره تلفن همراه او در سامانه ثبت میشود.
بررسی ظاهری خودرو
2- بررسی ظاهری خودرو
پس از ثبت اطلاعات اولیه ؛ خودرو از نظر ظاهری مورد بررسی قرار میگیرد . مواردی مانند سالم بودن شیشهها و آینهها ، چراغها ، وضعیت لاستیکها ، کمربند ایمنی و بوق ، بررسی دود خروجی از اگزوز خودرو ، نداشتن روغن سوزی و استاندارد بودن ظاهر خودرو .
بستن ادوات و تجهیزات غیر استاندارد بر روی خودرو یکی از عوامل مردودی در این مرحله است.
تست آلایندگی خودرو
3- تست آلایندگی خودرو
مرحله سوم معاینه فنی ، اندازه گیری میزان انتشار سطح آلایندگی گازهای خروجی از اگزوز خودروها مثل HC، CO، CO2، O2 است. دراین مرحله وضعیت سلامت خودرو از لحاظ تولید آلایندگی در دو دور موتور (دور آرام و دور2500 RPM ) براساس حدود مجاز اعلامی از طرف سازمان حفاظت محیط زیست مورد ارزیابی قرار می گیرد.
پایش گازهای آلاینده خروجی از اگزوز در معاینه فنی معمولی تنها در دور آرام و در معاینه فنی برتر در هر دو دور موتور انجام میگردد. در حال حاضر معاینه فنی برتر که تنها در این آزمون با معاینه فنی معمولی متمایز است کاملا اختیاری می باشد.
تست چراغ های جلو
4- تست چراغ های جلو
مرحله چهارم معاینه فنی خودروها سنجش و کنترل شدت نور چراغهای جلو و میزان انحراف پرتوهای آنهاست بوسیله دستگاههای این بخش میتوان نور چراغهای جلو اتومبیلها را مورد آزمون قرار داد و نتیجه را برای باز بینی در رایانه ذخیره کرد.
تست لغزش جانبی
5- تست لغزش جانبی
در گام پنجم، میزان باز یا بسته بودن دهانه چرخهای هر یک از محورهای خودرو مشخص میشود. این تست نشان میدهد که انحراف یک خودرو پس از طی کردن یک کیلومتر در راستای مستقیم به چه میزان است.
تست کمک فنر
6- تست کمک فنر
با توجه به اینکه خرابی کمک فنر یکی از علل واژگونی خودرو بخصوص هنگام عبور در پیچها است ، لذا این مرحله از معاینه فنی از اهمیت ویژهای برخوردار است. در آزمون کمک فنر ، درصد کارایی کمک فنرهای محورهای جلو و عقب خودرو ارزیابی می گردد و دستگاهی که در این بخش قرار دارد نتایج این آزمون را به دو شکل گرافیکی و عددی نشان میدهد.
تست ترمزها
7- تست ترمزها
مرحله هفتم معاینه فنی هم به سنجش قدرت ترمزگیری هریک از محورها و قدرت عملکرد ترمز دستی اختصاص دارد. دستگاه این بخش حد نهایی شتاب ترمز گیری خودرو را جهت ارزیابی وضعیت سیستم ترمز محاسبه مینماید.
آزمون ترمزها سیستم ترمز خودروها آنقدر مهم است که با کوچکترین اختلال ، خطر را دقیقا بیخ گوشتان قرار میدهد.
تست سیستم تعلیق (اهرم بندی)
8- تست سیستم تعلیق (اهرم بندی)
سیستم تعلیق خودروها از یک سری قطعات تشکیل شده که به هم وصل شدهاند. نامناسب بودن اتصال هریک از قطعهها میتواند حادثه آفرین باشد.
مرحله هشتم معاینه فنی بررسی وضعیت نحوه اتصال این قطعات در جلوبندی خودرو است. دستگاهی که در این بخش قرار دارد قطعههای جلوبندی خودرو را زیر فشار و کشش قرار میدهد تا لقی و ضعف اتصالها مشخص شود
پایان کار و صدور گواهی
9-پایان کار و صدور گواهی
در صورت پذیرفته شدن خودرو در تمامی مراحل فوق، گواهی معاینه فنی با اعتبار یک ساله به مالک خودرو ارائه میشود. در صورتی که خودرو نتواند تستهای ظاهری و فنی را پاس کند، برگه نتایج تستها که علل مردودی در آن ذکر شده است ، جهت رفع نواقص به مراجعه کننده ارائه میشود.
خودروهایی که به هر دلیلی در آزمون معاینه فنی رد میشوند ، درصورت رفع عیب تا 15 روز ، میتوانند مجدد به همان مرکز معاینه فنی مراجعه و بدون نوبت وارد بخش آزمون مجدد شوند. شایان ذکر است براساس موازین جدید ، برچسب معاینه فنی از دور خارج شده است .
موارد نقص معاینه فنی
بنا بر اعلام پلیس راهنمایی و رانندگی، گزینههای زیر نقص معاینه فنی خودرو محسوب میشوند:
- نقص یا تغییر در وضعیت ظاهری خودرو
- نقص فنی خودرو
- دودزا بودن
- تولید صدای ناهنجار
- نقص در سیستم روشنایی یا تغییر در میزان نور و رنگ استاندارد
- تنظیم نبودن چرخهای جلو و فرمان