بیمه مسئولیت
بیمه مسئولیت از جمله بیمه هائی است که نسبت به بیمه هایی مانند بیمه آتش سوزی و بیمه باربری ،بیمه ای جدید ولی بسیار مهم است.لازم است بدانیم که مسئولیت افراد به دو نوع تقسیم می شود:
- مسئولیت مدنی: که ناشی از فعالیت مدنی و آثار فعالیت های حرفه ای افراد می باشد و قابل بیمه شدن می باشد.
- مسئولیت کیفری: که فرد مستقیما در آن دخیل است و نوعی عمد محسوب می شود که قابل بیمه شدن نمی باشد.
تنوع بیمه های مسئولیت به تعداد کل مشاغل موجود در سطح جامعه متنوع می باشد. شاید کمتر کسی بداند مدیر یک مدرسه یا هیأت مدیره یک پاساژ یا هیأت مدیره یک ساختمان مسکونی با مدیر یک ورزشگاه در مقابل کارآموزان و مراجعین و پرسنل مسئول باشند و چنانچه آسیب مالی و یا جانی به هر یک از افراد استفاده کننده از این امکانات وارد شود مدیر این مجموعه ها باید پاسخگو بوده و خسارت مالی و جانی احتمالی به عهده ایشان خواهد بود.از این رو لزوم داشتن پوشش بیمه های مسئولیت هر روز بیشتر از روز قبل احساس می شود.از انواع متداول بیمه های مسئولیت مدنی می توان به موارد زیر اشاره نمود.
بیمه مسئولیت عمومی
بیمه مسئولیت حرفه ای
بیمه مسئولیت مدنی
سایر بیمه های مسئولیت
بیمه مسئولیت عمومی
خسارت جانی و مالی وارد به اشخاص ثالث که در اثر فعالیت روزمره فرد یا افراد ایجاد می گردد و به موجب قانون، عامل زیان مسئول شناخته میشوند را مسئولیت عمومی می نامند. بیمه های مسئولیت عمومی به منظور پوشش این قبیل موارد صادر می شوند. رشته بیمه مسئولیت عمومی مشتمل بر زیررشته های زیر می باشد:
بیمه عملیات ساختمانی
بیمه تمام خطر پیمانکاران
بیمه مسئولیت آتش سوزی
بیمه مسئولیت جامع شهری
بیمه مسئولیت دارندگان ماشین آلات پیمانکاری
بیمه مسئولیت تابلوهای تبلیغاتی
بیمه مسئولیت مجموعه های ورزشی
بیمه مسئولیت رایانه
بیمه مسئولیت حیوانات خانگی
بیمه مسئولیت مدنی مستاجر در قبال موجر
بیمه مسئولیت حرفه ای
این بیمه نامه ، مسئولیت افرادی را که بر اثر غفلت و خطا در هنگام اجرای وظایف حرفه ای خود باعث وارد آمدن خسارت مالی ، بدنی یا هر دو ، به افرادی می شوند که به نحوی از خدمات آنها استفاده می کنند پوشش می دهد. به عبارت دیگر اگر دیگرانی که در بیمه مسئولیت حرفه ای ادعای دریافت خسارت دارند در واقع کسانی هستند که از بیمه گزار خدمات حرفه ای همچون : پزشکی، مهندسی و .. دریافت می نموده اند. افرادی که مسئولیت آنها تحت پوشش بیمه نامه مسئولیت حرفه ای قرار می گیرد عبارتند از : پزشکان ، مهندسان و کارگزاران بیمه ، مسئول فنی بیمارستان ، حسابداران ، ارزیابها ، وکلای دادگستری ( مشاوران حقوقی ) و … بعضی از افراد فوق بر اثر غفلت حرفه ای تنها متحمل خسارتهای بدنی می شوند ( مثل پزشکان )، بعضی مثل بازرسان کالا فقط متحمل خسارت مالی می شوند و برخی مثل مهندسین ممکن است متحمل خسارتهای بدنی و مالی شوند.انواع بیمه نامه مسئولیت حرفه ای عبارت اند از:
بیمه مسئولیت مدنی تولید کننده کالا
این بیمه نامه، مسئولیت تولید کننده ، وارد کننده، عمده فروش و خرده فروش را در قبال استفاده کننده از کالا برای جبران خسارتهای مالی و بدنی مصرف کننده ناشی از کالای معیوبی که به بازار عرضه می شود را پوشش می دهد. در بیشتر کشور ها مسئولیت کالا به عهده افراد رنجیره تامین از تولید تا فروش و عرضه نهاده می شود . کسی که کالایی برای مصرف عموم عرضه می کند اگر آن کالا مطابق با الزامات ایمنی عمومی نباشد مرتکب جرم کیفری شده است و به علاوه زیاندیده نیز می تواند بر طبق قانون مدنی از وی ادعای غرامت کند. مجموعه کالاهایی که تحت پوشش قرار می گیرند تقریبا شامل تمامی محصولات و کالاهای صنعتی و مصرفی و حتی کالاهایی نظیر خوراک حیوانات ، حشره کشها، سموم و کودهای شیمیایی، وسایل برقی ، وسایل آتش نشانی ، وسایل آتشبازی، مواد غذایی، سیلندر گاز، مواد شیمیایی، اسباب بازی و … می شود. در حقیقت بیمه مسئولیت تولید کنندگان کالا در قبال استفاده کنندگان قراردادی است که به موجب آن بیمه گر تعهد می کند در ازای دریافت حق بیمه و در صورت احراز مسئولیت بیمه گزار، خسارات جانی و مالی وارد به مصرف کنندگان و اشخاص ثالث که ناشی از عدم ایمنی و عیب و نقص کالای تولید و عرضه شده می باشد را جبران نماید.انواع بیمه نامه های موجود مسئولیت تولید کنندگان کالا عبارت اند از:
بیمه مسئولیت مدنی قراردادی
بیمه مسئولیت قراردادی بیمه ای است که یک طرف قرارداد به علت تخلف از شرایط مندرج در قرارداد (یعنی عدم انجام تعهدات خود یا انجام تعهد به طور ناقص) باعث زیان طرف دیگر شود؛ در این صورت مسئولیت قراردادی تحقق می یابد. رشته بیمه مسئولیت قراردادی مشتمل بر ۹ زیررشته می باشد که عبارتند از :
- برون مرزی
- ترانزیت
- صادرات
- واردات
- اف بی ال (فیاتا)
- حمل و نقل داخلی
- متصدیان حمل هوائی کالا
- متصدیان حمل دریائی کالا
- متصدیان حمل دریائی مسافر
با توجه به شرایط مندرج در بیمه نامه ممکن است خطرات در یکی از سطوح ذیل مورد پوشش قرار گیرد:
پوشش های اصلی (اجباری) :
- فوت
- نقص عضو
- خسارت مالی
پوشش های فرعی (اختیاری) :
- خسارت ناشی از اهمال و تقصیر و بی احتیاطی در نصب وسایل
- خسارت ناشی از تست داخلی و بیرونی
بیمه مسئولیت کارفرما در مقابل کارکنان
هر شخص حقیقی و حقوقی که فرد یا افرادی را جهت انجام امور معین و مشخص تحت امر دارد در مقابل آنان برای خسارتهای بدنی ناشی از سهل انگاری و قصور خود در حین کار مسئول است و این مسئولیت را می تواند بیمه نماید. در واقع بیمه نامه مسئولیت کارفرما در قبال کارکنان مسئولیت مدنی بیمه گذار را در مقابل کارکنان خود تحت پوشش بیمه قرار می دهد. بدین معنی که چنانچه در جریان انجام کار در محل مورد بیمه، در اثر حادثه خسارت بدنی به کارکنان شاغل بیمه گذار وارد آید و مسئولیت بیمه گذار در این ارتباط برای بیمه گر محرز گردد، خسارت وارده جبران خواهد شد. این بیمه نامه را کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی از جمله شرکت ها، سازمان ها، کارخانجات و کارگاههائی که در امور تولید، تعمیرات و خدمات فعال هستند و مجریان پروژه های عمرانی و ساخت و ساز بناهای مسکونی و تجاری می توانند تهیه نمایند. همچنین از آنجا که ارتباط قراردادی فی مابین کارفرما و کارگر (نوع استخدام رافع یا محدود کننده مسئولیت کارفرما در مقابل کارکنان در خصوص غرامت های ناشی از حوادث کار نمی باشد، این بیمه کلیه کارکنان شاغل را اعم از رسمی، پیمانی، روزمزد و قراردادی که به صورت تمام وقت یا پاره وقت در پروژه مورد بیمه فعالیت دارند تحت پوشش بیمه ای قرار می دهد. در این بیمه نامه با توجه به ماهیت پروژه مورد بیمه، چنانچه کارکنان بیمه گذار متغیر باشند الزامی برای متقاضی بیمه، جهت ارائه اسامی کارکنان به بیمه گر نمی باشد. مگر در مواردی که با توجه به نوع کار، بیمه گذار از کارکنان ثابت استفاده می نماید و ارائه اسامی پرسنل تحت امر و همچنین تغییرات احتمالی آنان برای بیمه گذار مقدور باشد. این بیمه نامه براساس نوع فعالیت کارفرما به سه دسته تقسیم می گردد
- کارفرما در قبال کارکنان ویژه فعالیت های صنعتی، خدماتی، تولیدی و ..
- کارفرما در قبال کارکنان ویژه پروژه های عمرانی
- کارفرما در قبال کارکنان ویژه پروژه های ساختمانی
در تمامی انواع بیمه نامه های مسئولیت کارفرما در برابر کارکنان، کلوزهای زیر جهت ارائه پوشش های بهتر و کامل تر به بیمه گذار ارائه می گردد:
- پوشش کارکنان جهت مأموریت های خارج از محیط کار
- پوشش حوادث وارد به کارکنان ناشی از مسئولیت بیمه گذار در محل اقامت و اماکن وابسته به محیط کار
- پوشش حوادث وارد به کارکنان ناشی از ماشین آلات موجود در محیط کار و مکانهای وابسته به آن
- پوشش خسارت های وارد به کارکنان ناشی از مسئولیت پیمانکاران فرعی
- پوشش خسارتهای وارد به کارکنان ناشی از مسئولیت مهندسین ناظر و مشاور
- پوشش پرداخت خسارت (غرامت فوت و نقص عضو) بدون رأی دادگاه پوشش جبران هزینه های پزشکی بدون اعمال تعرفه وزارت بهداشت و درمان
بیمه مسئولیت متصدیان حمل و نقل داخلی
اساس این بیمه نامه مطابق قانون تجارت و بر مبنای مواد ۳۷۴ لغایت ۳۹۷ قانون مذکور می باشد که معمولا صاحب کالا، کالای خود را به شرکت حمل و نقل تحویل می دهد تا این شرکت کالای وی را از مبدأ به مقصد مورد نظر ارسال نماید بدون آن که خسارتی به بار وارد آید. حال اگر به کالای حمل شده حادثه ای ناشی از آتش سوزی، انفجار، واژگونی وسیله نقلیه ، تصادف، تصادم، برخورد وسیله نقلیه با جسم ثابت و سرقت کلی محموله به همراه وسیله نقلیه وارد شود، متصدی حمل و نقل موظف است این خسارت را پرداخت نماید. شرکت متصدی حمل ونقل می تواند با خرید بیمه نامه مذکور مسئولیت خود را در قبال بار حمل شده بیمه نماید تا در صورت وقوع هر یک از خطرات نامبرده فوق و به میزان ارزش اظهار شده محموله خسارت توسط بیمه گر به صاحب کالا پرداخت گردد. بیمه گذار می تواند با پرداخت حق بیمه اضافی خسارت های ناشی از تخلیه و بارگیری محموله و خیانت در امانت رانندگان خود را تحت پوشش قرار دهد.
بیمه وجوه در راه
در این نوع بیمه، کلیه وجوه در حین نقل و انتقال از یک نقطه به نقطه دیگر توسط وسیله نقیه معین و در مسیرهای مشخص نسبت به خطرات ذیل تحت پوشش بیمه قرار می گیرد.
خطرات و حوادث تحت پوشش:
- سرقت (دزدی مسلحانه و غیر مسلحانه و توأم با جبر و عنف)
- آتش سوزی، انفجار، صاعقه و حوادث طبیعی
- تصادف و یا تصرف وسیله نقلیه حامل وجوه که منجر به مفقود شدن وجوه شود. کلیه شرکتها و مؤسسات مالی و اعتباری و بانکها می توانند متقاضی این بیمه نامه باشند.
بیمه وجوه در صندوق
در این نوع بیمه، پول (اسکناس یا وجوه رایج مملکتی)، سکه (به استثنای مسکوکات گران بها)، چک بانکی و تمبرهای مالیاتی موجود در صندوق و خزانه مؤسسات، شرکتها و بانک ها مادامی که در صندوق یا خزانه مذکور نگهداری شود در مقابل خطرات آتش سوزی، انفجار، حوادث طبیعی و سرقت (دزدی مسلحانه و غیر مسلحانه) تحت پوشش بیمه ای قرار می گیرد. همچنین وجوه موجود در صندوق دستگاه های خودپرداز بانک ها نیز می توانند تحت پوشش قرار گیرند.
بیمه اعتباری فروش اقساطی
در این نوع بیمه نامه، مطالبات شرکت هایی که کالا و محصول خود را به صورت اقساطی به فروش می رسانند در برابر خطر عدم وصول مطالبات تحت پوشش بیمه ای قرار می گیرد. کلیه بانکها و مؤسسات مالی و اعتباری و شرکتهایی که بر اساس قرارداد فروش تنظیمی، عملیات فروش های اعتباری انجام میدهند، می توانند از وصول مطالبات و تضمین سرمایه خود از پوشش بیمه ای یادشده استفاده نمایند.